Taighde ag Leibheál na Scoile | Fiontar agus Scoil na Gaeilge

English >

Scoil ildisciplíneach is ea Fiontar & Scoil na Gaeilge atá aitheanta go hidirnáisiúnta ar chaighdeán an taighde atá ar bun ag an bhfoireann acadúil agus ag foireann na dtionscadal digiteach. Tá iliomad foilseachán ag an Scoil i nGaeilge, i mBéarla, agus i dteangacha eile, ar líne agus i gcló, in irisí piarmheasúnaithe náisiúnta agus idirnáisiúnta, agus tá mórán leabhar scríofa agus curtha in eagar ag foireann na Scoile chomh maith. De bhreis air sin, tá naisc idirnáisiúnta ag Fiontar & Scoil na Gaeilge le hollscoileanna ar fud an domhain. 

An Léann Digiteach sna Daonnachtaí

Tá an Scoil tiomanta do naisc a chruthú idir an Ghaeilge agus sochaí chomhaimseartha na hÉireann, go háirithe trí theicneolaíochtaí digiteacha a fhorbairt a chuireann réimse luachmhar acmhainní ar fáil don phobal, acmhainní ar féidir teacht orthu ag am ar bith in áit ar bith: e.g. logainmneacha, beathaisnéisí, téarmeolaíocht, béaloideas, téarmeolaíocht na Gaeilge le haghaidh an Aontais Eorpaigh agus acmhainní foghlama teanga. Tá meitheal léachtóirí agus taighdeoirí (Gaois) ag obair ar na tionscadail éagsúla sin mar chuid de mhisean taighde na Scoile.

Agus leas á bhaint acu as teicneolaíochtaí nua, tá foireann Fiontar & Scoil na Gaeilge i mbun traidisiúin luachmhara éagsúla na Gaeilge a chaomhnú chun gur féidir an t-ábhar sin a chur ar fáil do phobal an domhain. De bhrí go bhfuil suas le 100 milliún duine i measc an diaspóra Éireannaigh, tá sé tábhachtach teacht i dtír ar theicneolaíochtaí nua chun cur ar a gcumas siúd eolas a fháil ar an oidhreacht luachmhar seo i gcomhthéacs na staire agus an tsaoil chomhaimseartha.

Deiseanna do Mhic Léinn Taighde

Fáiltíonn Fiontar & Scoil na Gaeilge roimh iarratais ó chéimithe ar mhian leo taighde a dhéanamh in aon cheann de na réimsí seo a leanas: an gnó agus an bhainistíocht, an t-oideachas fiontraíochta, an fhiontraíocht shóisialta, an t-airgeadas, Teicneolaíocht na Faisnéise, teicneolaíochtaí teanga, polasaí agus pleanáil teanga, na daonnachtaí digiteacha, an teangeolaíocht fheidhmeach agus an tsochtheangeolaíocht, an t-aistriúchán agus réimsí éagsúla den chritic liteartha is de shaíocht na Gaeilge ón nualitríocht is deireanaí go dtí an ealaín bhéil agus an luath-litríocht.

Is féidir tuilleadh eolais faoi réimsí sainspéise na foirne acadúla a fháil trí bhreathnú ar na leathanaigh foirne ar shuíomh na Scoile mar aon leis na foilseacháin rochtain-oscailte is déanaí. Déantar iarratais a phróiseáil de réir mar a thagann siad isteach, de ghnáth.



Is féidir le hiarratasóirí a maoiniú féin a aimsiú nó iarracht a dhéanamh teacht ar mhaoiniú trí scéimeanna a fhógraíonn eagrais eile ó thráth go chéile (e.g. An Chomhairle um Thaighde in Éirinn, Acadamh Ríoga na hÉireann agus Ollscoil Náisiúnta na hÉireann). Fógraítear scoláireachtaí na Scoile/ na Dáimhe go hoscailte ar na meáin shóisialta nuair a bhíonn a leithéid ar fáil.

Is féidir fiosrúchán tosaigh ginearálta faoi staidéar iarchéime a dhéanamh le:

Mic Léinn Reatha PhD

Dara de Poire

Is ar cheist na nuathéarmaíochta sa Ghaeilge agus ar mheon an phobail Ghaelaigh i leith na nuathéarmaíochta atá taighde Dara dírithe. Is é aidhm an tráchtais seo ná iniúchadh a dhéanamh ar théarmaí nua atá ceaptha ó bhunú an Choiste Téarmaíochta (1968) i dtaobh chothú agus leathnú na teanga de.

Orlaith Hickey

Baineann taighde Orlaith le hionadaíocht na mban sa bhunachar náisiúnta beathaisnéisí Gaeilge, Ainm. Faoi láthair is mná iad thart ar 10.61% d'ábhair bheathaisnéisí an bhunachair. Déanfar scagadh le linn an taighde seo ar bheathaisnéisí na mban atá sa bhunachar go dtí seo mar aon le hiarracht a dhéanamh tionscadal 'daoine ar iarraidh' a chur i gcrích, mar a rinne an Oxford Dictionary of National Biography agus an Australian Dictionary of Biography, agus tús a chur le scéalta na mban nach bhfuil ann a chur le chéile.

Craig Moran

Is ar an teannas teangeolaíoch i dTuaisceart na hÉireann atá taighde Craig dírithe agus fiosróidh sé na dearcthaí éagsúla i leith na Gaeilge agus na hUltaise ar fud Chúige Uladh. Tá se mar aidhm aige a léiriú gur féidir leis an oidhreacht theangeolaíoch agus an cultúr comhchoiteann an dá phríomhphobal sa Tuaisceart a thabhairt le chéile seachas a bheith mar fhoinse deighilte eatarthu. 

Éilis Neary

Tá Éilis i mbun taighde ar scríbhneoirí comhaimseartha na Gaeilge agus an earnáil litríochta mórthimpeall orthu. Tá scór scríbhneoir ó chúlraí teanga éagsúla páirteach sa taighde seo atá fréamhaithe i dteoiric an bheartais teanga. Déantar scagadh ar idé-eolaíochtaí teanga na scríbhneoirí agus ar chleachtais teanga ina gcuid saothar. Ina dhiaidh sin, dírítear ar an mbainistíocht a dhéanann gníomhairí éagsúla san earnáil ar na hidé-eolaíochtaí agus na cleachtais sin (eagraíochtaí stáit, foilsitheoirí, na meáin agus araile).

Aoife Ní Laoire
Is ar na hamhráin Ghaeilge bailithe, ó iarthuaisceart Thír Chonaill, atá ar fáil i gCnuasach Bhéaloideas Éireann atá taighde Aoife dírithe. Is í príomhaidhm an taighde seo ná chun cartlannú agus anailís a dhéanamh ar na hamhráin agus an t-eolas sin a chur i mbeartán ionas gur féidir é a dhigitiú agus a chur ar fáil don phobal.

Méabh Ní Shluáin
Tá Méabh i mbun taighde faoi thaithí foghlama na mac léinn ollscoile atá ag tabhairt faoi bhunchéim sa Ghaeilge in institiúidí tríú leibhéal sa tír. Déanfaidh sí scagadh ar an taithí sin, trí lionsa an inspreagtha, d'fhonn léargas a fháil ar chúiseanna foghlama agus ar phleananna teanga na bhfoghlaimeoirí in éineacht le gnéithe den chomhthéacs foghlama a mbíonn tionchar acu ar inspreagadh dá gcuid. Cuirfear roinnt léachtóirí agus teagascóirí faoi agallamh sa taighde mar fhorbairt ar scéal na mac léinn agus mar chomparáid idir tuairimí an dá ghrúpa.

Pól Ó Sniadhaigh

Is i réimse na teangeolaíochta feidhmí a bhfuil taighde Phóil suite. Sa saothar taighde seo, dírítear ar fhoghlaim na Gaeilge sa mheánscoil. Is é teideal an tráchtais ná: “Dearcthaí teanga agus taithí foghlama daltaí de chúlra imirceach agus daltaí gan cúlra imirceach ag foghlaim na Gaeilge sa mheánscoil.