Taighde 2021-2022
Tugadh suntas do thaighdeoirí na hOllscoile as a bhfreagraí dinimiciúil agus éifeachtacha ar an bpaindéim COVID, ach le feabhas ar chúrsaí sláinte poiblí, chuir pobal taighde Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath tús leis an mbliain acadúil le cuspóir agus fócas athnuaite. Ar fud dámha agus ionaid Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath, tugann an taighde seo aghaidh ar speictream leathan de dhúshláin shochaíocha agus eacnamaíocha.
I gceann dá chéad aschuir mhóra taighde, d’fhoilsigh Lárionad nuachruthaithe Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath um Aeráid agus an tSochaí Ceartas Comhshaoil in Éirinn: Príomhghnéithe na héagóra comhshaoil agus aeráide a bhíonn ag pobail leochaileacha agus imeallaithe. Fuarthas amach sa tuarascáil go measann pobail ar ioncam íseal agus grúpaí imeallaithe go bhfuil siad eisiata den chuid is mó ó chinntí comhshaoil agus pleanála. Is bacainní suntasacha iad costais dlí agus an easpa cúnaimh dhlíthiúil shibhialta ar rannpháirtíocht an phobail i gcinnteoireacht comhshaoil. Ba é an staidéar an chéad cheann dá leithéid a rinne imscrúdú ar phríomhchoincheapa agus díospóireachtaí maidir le ceartas comhshaoil agus an bhaint atá acu le hÉirinn.
Foilsíodh staidéar suntasach, a rinne measúnú den chéad uair ar thaithí saoil phobal idirghnéasach na hÉireann, i mí Aibreáin 2022. Thug an fhoireann taighde chun suntais nach ndéanann a bheith idirghnéasach dochar do shaol nó d’fholláine coirp duine de ghnáth. Mar sin féin, chuir roinnt agallaithe níos sine in iúl do thaighdeoirí faoi idirghabhálacha a rinneadh orthu mar leanaí agus leanaí, agus an chaoi ar tharla tráma suntasach ina saol dóibh. Leag tuarascáil eile den chéad chineál ó thaighdeoirí in Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath béim ar an ngá atá le hullmhú d’Oideachas Caidrimh agus Gnéasachta (OCG) in Oiliúint Tosaigh Múinteoirí (OTM) a neartú. Fuarthas amach sa staidéar gur bhraith beagnach dhá thrian de mhúinteoirí faoi oiliúint nach raibh dóthain ionchuir á fháil acu ar OCG mar chuid dá gclár OTM. Chuir Múinteoirí béim ar ábharthacht OCG ach thug siad faoi deara easpa stádais agus infheictheachta an ábhair thar leibhéil an chórais oideachais, lena n-áirítear oideachas múinteoirí. I mí na Samhna, d’óstáil Ionad Míbhuntáiste Oideachasúil Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath imeacht fíorúil chun ‘Rúin an Ghrá a Mhúineadh: Feimineachas, Samhlaíocht agus Difríocht Ghnéis leis an acadóir OCBÁC, nach maireann, an Dr Ann Louise Gilligan. Leagtar amach sa leabhar a fís don suibiachtúlacht dhaonna agus don oideachas ar a raibh cuid mhór dá teagasc agus dá saothar saoil bunaithe.
I réimse na sláinte daonna, cuireadh tús le hobair ar fhorbairt ionchlannáin sintéiseacha teannáin agus ballnaisc. Tá an fhoireann taobh thiar den chomhoibriú trasatlantach seo ag fiosrú cruthú ionchlannán de dhéantús an duine atá múnlaithe ar teannáin suthacha. Idir an dá linn, d’aimsigh taighdeoirí agus comhghleacaithe Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath in Ollscoil Teicneolaíochta Chalmers, an tSualainn, modh nua chun drugaí a ullmhú a d’fhéadfadh damáiste a dhéanamh do ADN cealla ailse. Tá sé mar aidhm ag an taighde roghanna cóireála a leathnú, go háirithe in aghaidh ailsí atá deacair a chóireáil mar ailse chíche trí-dhiúltach nó glióblastóma ilfhoirmeach. Is é sprioc fadtéarmach na hoibre ná cóireálacha ailse pearsantaithe éifeachtacha a sholáthar le fo-iarmhairtí níos ísle.
Léirigh cuid de thorthaí taighde na bliana seo caite tionchar buan COVID-19. Fuair staidéar ó Scoil Altranais, Síciteiripe agus Sláinte Pobail na hOllscoile amach go raibh drochthionchar suntasach ag an bpaindéim ar chónaitheoirí, baill teaghlaigh agus baill foirne i suíomhanna cúraim chónaithe do dhaoine scothaosta in Éirinn. Idir an dá linn, scrúdaigh staidéar a rinne OCBÁC agus Comhairle Cathrach Bhaile Átha Cliath ról na bpáirceanna mar spásanna sóisialta agus áineasa le linn na paindéime. Fuarthas amach i suirbhé a rinne na taighdeoirí gur tháinig méadú suntasach ar úsáid na páirce, agus d’aontaigh 9 as 10 bhfreagróirí gur chabhraigh an pháirc lena bhfolláine coirp agus a meabhairshláinte a fheabhsú, rud a ligeann dóibh ‘an ceann a ghlanadh’ agus ‘dul amach as an teach’.
Chlúdaigh taighde a rinne Scoil Ghnó OCBÁC le bliain anuas raon leathan ábhar. D’eisigh Lárionad Náisiúnta Gnó Teaghlaigh Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath staidéar a léirigh cuideachtaí a chothaíonn cultúr atruach agus ionbháúil agus a léiríonn fíor-imní dá bhfostaithe, go n-éiríonn leo níos fearr le linn géarchéimeanna agus ina dhiaidh sin. Le leabhar nua rochtana oscailte dar teideal Digital Towns: Accelerating and Measuring the Digital Transformation of Rural Societies and Economies, tugadh an chéad iarracht ar shraith chuimsitheach táscairí chun tionscnaimh bhailte digiteacha a thomhas. Fuarthas amach go bhfuil inniúlachtaí digiteacha níos ísle ag pobail tuaithe ná a gcomhghleacaithe uirbeacha, rud a fhágann go bhfágtar ar gcúl iad go minic. Idir an dá linn, thosaigh taighdeoirí san Ionad Frith-éillithe (ARC) ag obair ar staidéar idirnáisiúnta a scrúdaigh an tionchar diúltach a bhíonn ag comhéigean gnéis mar a thugtar air ar fhiontraíocht ban i ngeilleagair i mbéal forbartha.
Bliain shuntasach a bhí inti le haschur suntasach taighde dírithe ar fhorbairt agus ar fhoghlaim leanaí. Fuarthas amach i staidéar nua ón Scoil Teanga, Litearthachta agus Oideachais na Luath-Óige go mbaineann naíonáin naoi mí d’aois leas as a bheith ag léamh dóibh agus go bhfuil scileanna stór focal léirithe i bhfad níos fearr acu faoin am a mbíonn siad 3 bliana d’aois. Ba iad na teaghlaigh arbh dóichí go dtuairisceodh léamh le leanaí ná iad siúd a raibh gnóthachtáil ardoideachais acu agus iad siúd a thuairiscigh go raibh timpeallacht teanga baile ar ardchaighdeán ann. Idir an dá linn, fuair staidéar suntasach de chuid an Centre for Talented Youth Ireland (CTYI) os cionn 30% de leanaí cumasacha go raibh orthu a gcumas a cheilt chun cairdeas a choinneáil. Fuarthas amach sa tuarascáil nach mothaíonn mic léinn éirimiúla go bhfuil dúshlán orthu ar scoil, gur annamh a thairgtear aon obair idirdhealaithe dóibh, agus go mbíonn an chuid is mó leamh sa seomra ranga go minic.
D’fhoilsigh Scoil an Oideachais Chuimsithigh agus Speisialta Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath taighde a fuair amach go bhfuil fadhbanna suntasacha soch-mhothúchánacha ag beagnach leath de na leanaí Bodhra agus lagéisteachta . Bíonn tionchar aige seo ar shaol an bhaile, ar fhoghlaim an tseomra ranga agus ar an gcumas dul ar aghaidh le daoine eile. Níl ach 14% díobh seo, áfach, ag fáil tacaíochtaí meabhairshláinte nó comhairleoireachta faoi láthair. Cuireadh tús freisin le hobair ar mhórstaidéar nua ag féachaint ar na leibhéil ghníomhaíochta coirp i measc leanaí atá dall nó lagamhairc.
D'fhoilsigh acadóirí Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath dhá leabhar nua shuntasacha a scrúdaíonn saolta daoine móra i stair agus i bpolaitíocht na hÉireann i rith na bliana. Sheol an Dr Daithí Ó Corráin agus an Dr Gerard Hanley Cathal Brugha, 'An Indomitable Spirit' , a mbeathaisnéis ar dhuine de na daoine ba mhó le rá i streachailt neamhspleáchais na hÉireann agus an chéad bhás mór le rá sa Chogadh Cathartha. Foilsíodh Haughey freisin, beathaisnéis shuntasach nua don iar-Thaoiseach leis an Ollamh Gary Murphy. Bunaithe ar rochtain eisiach ar chartlanna Haughey, chomh maith le hagallaimh fhairsing, cuireann an leabhar measúnú nua ar dhuine de na polaiteoirí is suntasaí agus is conspóidí in Éirinn. Ag díriú ar imeachtaí níos déanaí, ba é The Law & Politics of Brexit Volume 3 , arna chur in eagar ag an Ollamh Federico Fabbrini, an chéad anailís chuimsitheach acadúil ar théarmaí nua an chaidrimh idir an AE agus an RA tar éis an Bhreatimeachta.
Bhí castachtaí agus dúshláin na cumarsáide digiteach mar fhócas eile i dtaighde Ollscoil Chathair Bhaile Átha Cliath. Fuair staidéar a rinne an Scoil Chumarsáide amach gurb é an fón cliste anois príomhbhealach daoine fásta in Éirinn chun ábhar nuachta a chaitheamh ar maidin. Bhí an toradh mar chuid den Digital News Report Ireland 2022 . Is í Institiúid Reuters um Staidéar ar an Iriseoireacht a dhéanann an staidéar bliantúil agus is é an staidéar comparáideach leanúnach is mó ar domhan ar thomhaltas nuachta é. Idir an dá linn, sheol saineolaithe ó OCBÁC agus Ollscoil Exeter comhoibriú chun leathadh idé-eolaíocht Aontumhach-ainneonach a rianú ar líne, ag cabhrú le lucht acadúil agus cleachtóirí tuiscint níos fearr a fháil ar scaipeadh idé-eolaíochtaí antoisceacha agus bearta idirghabhála a fhorbairt.